Błąd medyczny. Jak uzyskać odszkodowanie od szpitala?

Powszechnie uznaje się, że błąd w sztuce medycznej oznacza naruszenie przez lekarza obowiązujących go w konkretnym wypadku, wypracowanych na gruncie nauki i praktyki lekarskiej reguł postępowania zawodowego wobec zdrowia i życia pacjenta. Jakiego rodzaju błędy lekarskie mogą zostać popełnione oraz, jakie są prawa pacjenta związane z dochodzeniem odszkodowania, tłumaczy Radosz Pawlikowski z wrocławskiej kancelarii Reaktia.

Wyróżnia się różne rodzaje błędów medycznych: błąd w leczeniu (w tym również błędzie operacyjnym) - takim błędem będzie np. nieprawidłowo przeprowadzona operacja, błąd diagnostyczny (tzw. błąd rozpoznania) - z reguły jest to nietrafiona diagnoza, błąd organizacyjny - pojawiającym się wtedy, gdy uszczerbek na zdrowiu pacjenta powstał na skutek złej organizacji pracy lekarzy i pozostałego personelu medycznego czy też wadliwego działania szpitala, a także w razie podania nieodpowiedniego produktu leczniczego czy wyrobu medycznego.

- Wadliwą czynność lekarza można zakwalifikować jako błąd medyczny, jeżeli można obiektywnie stwierdzić, że  jego działanie było co do zasady bezprawne i zawinione, a także że spowodowało szkodę w leczeniu pacjenta. W takim przypadku popełnienie błędu medycznego powoduje powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej po stronie szpitala, w którym do błędu doszło - tłumaczy prawnik i dodaje, że niekiedy zdarza się, że pomimo zgodnego z procedurami zachowania lekarzy, w trakcie zabiegu mogą wystąpić komplikacje, w wyniku czego operacja nie powiedzie się. Nie każda nieudana operacja będzie jednak konsekwencją błędu medycznego, czyli nieprawidłowego i zawinionego działania lub zaniechania personelu medycznego.

Poszkodowany w wyniku błędu medycznego pacjent może domagać się m.in. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz odszkodowania za poniesione straty materialne (np. utracony dochód, koszty zakupu leków, dojazdów do szpitala). Może także wystąpić o przyznanie miesięcznej renty, jeżeli w wyniku błędu medycznego zwiększyły się jego potrzeby (np. musi korzystać ze specjalistycznej opieki) lub pogorszyła się jego sytuacja materialna (np. nie może wykonywać dotychczasowej pracy).

Poszkodowany pacjent może starać się również o ukaranie lekarza, który popełnił błąd medyczny. Jest to możliwe na drodze dyscyplinarnej oraz karnej.

- Pacjent może skorzystać z dwóch dróg dochodzenia odszkodowania za błąd medyczny - może złożyć wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego do Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych lub pozwać placówkę medyczną na drodze sądowej - mówi Pawlikowski.

Ułatwieniem w dochodzeniu roszczeń przez poszkodowanych pacjentów było powołanie Wojewódzkich Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Taka Komisja działa także we Wrocławiu, jej siedzibą jest Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu. Składa się ze specjalistów w połowie z obszaru medycyny, drugą połowę stanowią zaś eksperci w dziedzinie nauk prawnych. Zadaniem Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych jest ustalenie, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa,  stanowiło zdarzenie medyczne. Komisje orzekają jednak wyłącznie w sprawach błędów popełnionych w szpitalach – zarówno tych, które działają na podstawie kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia, jak i prywatnych, pobierających opłaty za świadczenia. Poszkodowany w wyniku błędu medycznego ma prawo zgłosić wniosek do Komisji w ciągu  jednego roku od dnia, w którym dowiedział się o powstaniu szkody (np. po jakimś czasie dowiedział się, że zabieg został przeprowadzony nieprawidłowo). Uprawnionym do złożenia powyższego wniosku jest także w razie śmierci pacjenta jego spadkobierca.

- Drugą możliwością dochodzenia należnego odszkodowania dostępną poszkodowanemu w wyniku błędu medycznego jest wystąpienie na drogę sądową. Można pozwać szpital w tym trybie, wykazać błąd medyczny i w związku z tym żądać stosownego odszkodowania. Ważne jednak, by nie przekroczyć terminów przedawnienia. Zgodnie bowiem z przepisami Kodeksu Cywilnego, przedawnienie roszczenia o odszkodowanie następuje wraz z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. W razie pozwania szpitala w postępowaniu cywilnym przed sądem należy wykazać szpitalowi zawinione błędy w leczeniu - objaśnia Pawlikowski, jednak podkreśla, że orzeczenie Komisji - nawet korzystne dla pacjenta, nie stanowi jeszcze tytułu wykonawczego, z którym możemy udać się do komornika. Komisja nie orzeka bowiem o wysokości odszkodowania lub zadośćuczynienia, a jedynie stwierdza, czy doszło do błędu medycznego.

Może się zdarzyć, że pacjent we wniosku zażąda np. 100.000 zł tytułem odszkodowania, Komisja stwierdzi, że doszło do błędu medycznego, ale ubezpieczyciel szpitala zaproponuje odszkodowanie w symbolicznej kwocie 1.000 zł. Wówczas pacjentowi pozostaje odrzucenie takiej propozycji i powództwo przed Sądem o odszkodowanie, jakiego oczekiwał. Mając jednak jako dowód orzeczenie Komisji, szanse na wygranie procesu ze szpitalem i jego ubezpieczycielem są znacznie większe.

Jest jednak jeden wyjątek, kiedy z orzeczeniem Komisji można udać się bezpośrednio do komornika. Jeżeli w terminie 30 dni, od przekazania ubezpieczycielowi przez komisję wniosku pacjenta ubezpieczyciel nie ustosunkuje się do tego wniosku, wówczas pacjent może egzekwować od niego kwoty, jakie wskazał we wniosku na podstawie zaświadczenia Komisji.

Jeżeli macie pytania do prawnika lub chcecie uzyskać poradę prawną, opiszcie swoją sprawę i wyślijcie na maila wroclaw@doba.pl z tytułem "prawnik", a prawnicy z wrocławskiej kancelarii Reaktia postarają się rozwiać wasze wątpliwości. Wszystkie porady prawne będą publikowane z zachowaniem anonimowości naszych Czytelników.

Reaktia

www.dobry-prawnik.info

porady@dobry-prawnik.info

+48 71 307 07 44

Ul. Powstańców Śląśkich 98/214

53-333 Wrocław