Międzylesie: trwają prace renowacyjne

poniedziałek, 7.8.2017 12:04 5075 6

Na międzyleskim rynku trwają prace renowacyjne przy Kolumnie Maryjnej. Pochodzący z 1698 roku obiekt wpisał się na stałe w krajobraz naszego miasteczka. Przetrwał szczęśliwie do naszych czasów bez większych uszkodzeń. Ostatnia udokumentowana renowacja została przeprowadzona przed II wojną światową.

Prace obejmują: pełną dezynfekcję obiektu, usunięcie wtórnych uzupełnień oraz kotew metalowych, wtórnych tralek i uzupełnień z lat 1932-1934. Do czyszczenia zbitych czarnych nawarstwień parą pod ciśnieniem używana jest specjalistyczna pasta o działaniu rozpuszczającym. Kolejnym procesem będzie odsalanie  za pomocą okładów z ligniny i pulpy celulozowej. Następnie osypujące się fragmenty zostaną wzmocnione specjalistycznym preparatem ,a spękania i ubytki dedykowanymi do prac konserwatorskich materiałami. Uzupełnione zostaną brakujące złocenia.

Pracami kieruje dr Anna Zaręba z Torunia, opierając się na programie prac konserwatorskich własnego autorstwa, zaopiniowanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i pod jego nadzorem.
 
Krótki wywiad z panią Anną przeprowadził Adam Opaliński - koordynator działań w ramach projektu ze strony polskiej.

Jak przedstawia się obecny stan kolumny?

W pierwszym etapie prac skupiliśmy się na usunięciu podstawowych przyczyn niszczenia kolumny, czyli przede wszystkim kolonizacji mikrobiologicznej, nawarstwień gipsowo-smólkowych i wtórnych bardzo szczelnych i sztywnych zapraw cementowych. Obecność mchów i porostów z znacznym stopniu przyczyniła się do destrukcji oryginalnej powierzchni rzeźb poprzez zatrzymywanie wilgoci, generowanie kwaśnego pH sprzyjającego dezintegracji kamienia oraz negatywne działanie mechaniczne systemu chwytników. Natomiast zastosowanie przy poprzednich pracach konserwatorskich bardzo mocnego cementu, o paramentach fizyko-mechanicznych znacznie odbiegających od właściwości piaskowca skutkowało rozsadzaniem oryginalnego kamienia na skutek naprężeń oraz przyśpieszoną dezintegracją kamienia na styku z zaprawami, gdzie kumulowała się wilgoć nie mogąc odparować w kontakcie z bardziej szczelną zaprawą. Obecnie z obiektu usunięto wszystkie szkodliwe materiały poza oczywiście elementami metalowymi, które przynależą do pierwotnego wystroju rzeźbiarskiego. Te jednak zostały zabezpieczone inhibitorami korozji tlenkowej i powłokami antykorozyjnymi. Zważywszy, że jest to zabytek eksponowany w warunkach zewnętrznych stan obiektu należy określić jako dobry, rzeźby są w pełni czytelne, podczas oczyszczania zachowano naturalną patynę, stanowiącą warstwę ochronną kamienia, silniejsza dezintegracja powierzchni widoczna jest jedynie w wybranych miejscach, tam gdzie zastosowano materiał o niższych parametrach wytrzymałości mechanicznej, zróżnicowanie jakości kamienia w złożu jest zjawiskiem naturalnym. Poza partią balustrad i schodów ubytki mechaniczne są w większości niewielkie i jedynie na powierzchniach płaskich w dolnej części założenia architektoniczno – rzeźbiarskiego czytelne jest znaczne wypłukanie materiału. W perspektywie długofalowej przy odpowiedniej trosce i regularnej dezynfekcji kolumna będzie cieszyła oczy mieszkańców Międzylesia i turystów przez wiele kolejnych lat. 

Czy międzyleska Kolumna Maryjna jest zabytkiem wysokiej rangi?

Z punktu widzenia konserwatora i rzeźbiarza ale zapewne też wszystkich zawodów pokrewnych Międzyleska kolumna jest zabytkiem niezwykle cennym, pomijając sam fakt, że jest to obiekt z XVII wieku oraz jego niezwykle ciekawą historię z fundatorem hrabią Michaelem Wenzelem von Althann w tle i przesłanie symboliczne, ma ona wyjątkowo piękną, harmonijną strukturę, przełamaną bardziej dynamiczną kompozycją rzeźb o bardzo wysokiej jakości artystycznej. Stylistycznie odbiegają one od tych znanych choćby z Bystrzycy Kłodzkiej, Kłodzka i okolic, co najlepiej chyba widać na przykładzie rysów twarzy Madonny tak odmiennej od barokowego archetypu.

Czy okoliczni mieszkańcy interesują się przebiegiem prac?

Podczas prac przy obiekcie nie sposób także nie zauważyć jak ważna jest kolumna dla mieszkańców Międzylesia, którzy są żywo zainteresowani naszymi postępami, dzielą się wiedzą o historii miasta i wspomnieniami oraz z własnej inicjatywy zaoferowali pomoc w poszukiwaniu fotograficznej dokumentacji archiwalnej, dzięki czemu możemy z dużą pewnością odtworzyć niezachowane atrybuty świętych i nie tylko fizycznie ustabilizować obiekt i poprawić kondycję kamienia ale przywrócić pełne symboliczne znaczenie kolumny oddając ukłon XVII wiecznym artystom i fundatorowi. (Na archiwalnym zdjęciu brakujący miecz.Michała Archanioła.)

Chciałabym tu złożyć szczególnie serdeczne podziękowania Panu Bogdanowi Ciesielskiemu za udostępnienie swoich zbiorów zdjęć, oraz księdzu dziekanowi Janowi Traczowi, który w piękny sposób przybliżył nam symbolikę kolumny."

Projekt pod nazwą ” Zabytki sakralne świadectwem wspólnego dziedzictwa historycznego pogranicza polsko-czeskiego” jest realizowany przez Gminę Międzylesie i Obec Bačetín. Budżet projektu wynosi  62 918,26 euro, z tego 30 011 euro po stronie polskiej. Dofinansowanie projektu wynosi 85 %.

 

Przeczytaj komentarze (6)

Komentarze (6)

wtorek, 08.08.2017 10:45
a gdzie jest PIP praca na rusztowaniu bez kasku w...
kustosz poniedziałek, 07.08.2017 14:58
aaa na koniec wypadałoby to ładnie podświetlić by wyeksponować tę...
j poniedziałek, 07.08.2017 15:37
Tego rodzaju figury po renowacji nie są podświetlane,...
rudy wtorek, 08.08.2017 21:34
a to dziwne gdyż cały stary Wiedeń i Praga mają...
Marek poniedziałek, 07.08.2017 13:57
Powinna to normalna firma budowlana robic , a nie takie...
inwalida umysłowy poniedziałek, 07.08.2017 14:24
Wez ciucmoku kielnię i otynkuj figurę , i pomaluj...